1. Na czym polega podzielona płatność?
Na podziale kwoty z faktury na dwie części. Kwota netto zostanie przelana na zwykły rachunek, VAT na specjalne konto.
Załóżmy, że firma A wystawiła firmie B fakturę na 1 tys. zł plus 230 zł VAT. Jeśli firma B zdecyduje się na podzieloną płatność, 1 tys. zł trafi na podstawowy rachunek, a 230 zł na konto VAT.
2. Czy podzielona płatność będzie obowiązkowa?
O wyborze podzielonej płatności decyduje kontrahent, czyli nabywca towarów lub usług. Nie musi stosować tej formy rozliczenia. Podzielona płatność jest dobrowolna. Można ją stosować wybiórczo, np. firmie A zapłacić w tradycyjny sposób, a firmie B na nowych zasadach. Ale Ministerstwo Finansów podkreśla, że przedsiębiorcom, którzy wybiorą nowe zasady rozliczeń, łatwiej będzie uniknąć wplątania w proceder wyłudzania VAT.
3. Kto będzie miał założone VAT-owskie konto?
Każdy przedsiębiorca, który posiada firmowy rachunek. Banki muszą mu założyć konto VAT, na które będą wpływały pieniądze z podatku przesyłane w podzielonej płatności. Nowego konta nie dostaną przedsiębiorcy rozliczający się za pomocą zwykłego rachunku oszczędnościowego (nie muszą mieć kont firmowych). Jeśli kontrahent zechce przelać im należność w podzielonej płatności, pieniądze zostaną mu zwrócone.
4. Co można zrobić z pieniędzmi, które wpłyną na konto VAT?
Przedsiębiorca nie może z nich swobodnie korzystać, np. wydać na prywatne potrzeby. Może natomiast zapłacić swój VAT do urzędu skarbowego. Albo podatek z faktur od przedsiębiorców, u których robi firmowe zakupy (ale także w systemie podzielonej płatności).
Załóżmy, że firma A wystawiła w lipcu firmie B fakturę na 5 tys. zł plus 1150 zł VAT. Firma B zastosowała podzieloną płatność i 1150 zł wpłynęło na specjalne konto. Firma A zapłaciła z tej kwoty VAT swoim kontrahentom (wybierając podzieloną płatność) oraz podatek do urzędu.
5. Co z nadwyżką środków na VAT-owskim koncie?
Nadwyżka środków na koncie VAT może się pojawić zwłaszcza u najmniejszych przedsiębiorców, którzy często za firmowe zakupy płacą gotówką albo kartą. Przy takich operacjach nie mają możliwości korzystania z pieniędzy zgromadzonych na specjalnym koncie. Muszą pokryć VAT z własnej kieszeni.
Taka sytuacja może się cyklicznie powtarzać i na rachunku narastać będzie nadwyżka pieniędzy. Tych środków nie można wypłacić ani przelać na zwykły rachunek. Żeby swobodnie z nich korzystać, za każdym razem trzeba będzie pisemnie wystąpić o zgodę urzędu skarbowego.
6. W jakim terminie skarbówka uwolni pieniądze z rachunku VAT?
Skarbówka ma na to 60 dni liczone od momentu złożenia wniosku przez przedsiębiorcę. Co ważne, uwolnienie środków (czyli przelanie ich na zwykły rachunek) nie będzie uznaniowe, wystarczy, że przedsiębiorca złoży o to wniosek. Urząd skarbowy może jednak odmówić, jeśli jest uzasadniona obawa wystąpienia zaległości w VAT.
7. W jaki sposób wypełnić przelew w podzielonej płatności?
Żeby zastosować podzieloną płatność, musimy podać określone informacje w komunikacie przelewu. Trzeba tam wskazać kwotę brutto, wysokość podatku, numer faktury oraz NIP dostawcy. Bank, w którym kontrahent ma rachunek, automatycznie rozdzieli przelaną kwotę na dwie części – netto i VAT.
8. Czy w podzielonej płatności można będzie opłacać zbiorcze przelewy?
Nie. Firmy stosujące podzieloną płatność będą musiały regulować każdą fakturę osobno. Nie da się też w tym systemie zapłacić gotówką ani kartą. Split payment zastosujemy tylko w transakcjach z przedsiębiorcami. I tylko wtedy, gdy płatność jest w złotówkach.
9. Czy prowadzenie rachunku VAT wiąże się z dodatkowymi kosztami?
Założenie i prowadzenie rachunku VAT jest bezpłatne. Tak wynika z przepisów. Banki informują jednak klientów, że będą naliczać opłaty za przelewy czy inne operacje (zgodnie z obowiązującymi u nich tabelami czy taryfami).
10. Czy można zażądać, aby kontrahent rozliczał się z nami tradycyjnym przelewem, bez dzielenia płatności?
Nie można zakazać kontrahentowi stosowania podzielonej płatności. Ale można wynegocjować z nim pozostanie przy tradycyjnej formie rozliczeń. To kwestia umowy między stronami transakcji.
Na podstawie: Rzeczpospolita 18 czerwca 2018
„Podzielona płatność – gdzie są luki i zagrożenia” – Rzeczpospolita 18 czerwca
Niewątpliwie luką jest brak możliwości przekazywania wpłat na rachunek VAT w walutach obcych, gdyż obecnie płatności z tytułu VAT w walucie obcej nie są rzadkością.
(….) Szczególnie ważne będzie skrupulatne i prawidłowe wypełnianie poleceń przelewów. Przelewy w ramach podzielonej płatności będą musiały dotyczyć każdej faktury osobno. Każda pomyłka może mieć istotne i ważne konsekwencje dla obu kontrahentów. Jeżeli nabywca towarów wpisze zbyt dużą kwotę w poleceniu przelewu VAT, to dla sprzedawcy będzie to oznaczało uzyskanie dodatkowych środków. Które zostaną zamrożone na rachunku VAT. Z tego powodu sprzedawca zapewne nie zgodzi się na odpowiednie obniżenie środków odpowiadających cenie netto wpłacanych na zwykły rachunek rozliczeniowy. W takiej sytuacji jedynym rozwiązaniem będzie zwrot kwoty VAT przez sprzedawcę na rachunek VAT nabywcy i ponowne zrobienie przelewu we właściwej wysokości przez nabywcę.
Mechanizm split payment może być uciążliwy dla podatników posiadających rachunki rozliczeniowe w różnych bankach. W każdym z banków zostanie założony przynajmniej jeden rachunek VAT. Niestety środki z jednego konta VAT w jednym banku nie mogą być przelewane na inny rachunek VAT w drugim banku. (Można przelewać środki między rachunkami VAT w ramach jednego banku). Jeżeli na danym rachunku VAT będzie za mało środków, to przy wykonywaniu płatności Bank pobierze brakujący VAT z rachunku bieżącego – czyli zamrozi „wolne” środki.
W razie likwidacji wszystkich rachunków rozliczeniowych w danym banku, podatnik nie będzie mógł przelać samodzielnie środków zgromadzonych na rachunku VAT na inny swój rachunek VAT.
Aby takie środki otrzymać – podatnik musi złożyć wniosek do US o zgodę na wypłatę środków z rachunku VAT. Dlatego podatnicy powinni przemyśleć wykorzystanie swoich rachunków w przyszłych transakcjach.